Sztucer – myśliwska broń kulowa z gwintowaną lufą, używana do polowania na grubą zwierzynę. Współczesne wersje często zaopatrzone są w celownik optyczny.
Informacje[]
W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku strzelcy wyborowi (np. jegrów w Prusach, Austrii i Rosji). Prócz tego, sztucer znajdował zastosowanie we wszelkiego rodzaju łowach, szczególnie na dużą zwierzynę. W czasach kolonialnych ten rodzaj broni myśliwskiej cieszył się szczególną popularnością.
Rozróżnia się sztucery:
- jednolufowe, niełamane, powtarzalne tzw. repetiery z obrotowym zamkiem (zwykle 5-strzałowe), o konstrukcji wzorowanej na karabinie. Repetiery są także wytwarzane z dwiema lufami, na przykład FineGuns 700SSS. Dwulufowe repetiery są przeważnie ciężkie i mają duży kaliber. Repetiery mają zwykle zamek ślizgowo-obrotowy dwu- lub czterotaktowy.
- dwulufowe, łamane, dwustrzałowe tzw. ekspresy o konstrukcji dubeltówki
Spotyka się też sztucery jednolufowe, wielostrzałowe, samopowtarzalne tzw. automaty (w Polsce rzadkie) Nazwa wywodzi się z niemieckiego stutzen – "obcinać", nawiązuje do krótkiej ("obciętej") lufy, która nie wystawała powyżej pasa stojącego na baczność żołnierza. Broń typu Stutzen jest zwykle krótsza niż inne karabiny i ma łoże do końca lufy.
W książkach[]
W I tomie Tomek otrzymał od ojca nowoczesny (jak na owe czasy) sztucer, jako prezent powitalny po wieloletniej rozłomce. Tadeusz Nowicki nauczył chłopca posługiwania się tą bronią i celnego strzelania. Tomek szybko zdobył możliwość sprawdzenia swoich umiejętności strzeleckich, i to w dość dramatycznych okolicznościach - zmuszony był zastrzelić tygrysa bengalskiego, który zbiegł z klatki.
Tomek traktował swój sztucer jako broń na specjalną okazję, wykorzystywał go głównie podczas łowów w Australii i na Czarnym Lądzie.
Ciekawostki[]
Specyficznym jednolufowym, wojskowym sztucerem był używany przez powstańców styczniowych w formacji karabinierów tzw. sztuciec (określenie żargonowe) wytwarzany w fabryce J. Gerarda w Liège (Belgia) według pomysłu Ludwika Mierosławskiego. Jest on wspominany w pieśni Marsz strzelców autorstwa Władysława Ludwika Anczyca.
W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się taki sztuciec należący do Apolinarego Kurowskiego.